- Nederland.TVJongeren.TVNederland.TVSpelletjes.TV
- Amusement.TVKennis.TVNieuws.TVSporten.TV
- Beurs.TVKinderen.TVOndernemen.TVTalentenjacht.TV
- Cultuur.TVKook.TVOnrecht.TVVaartuig.TV
- Formule1.TVLachen.TVOranje.TVVerkiezing.TV
- Gamen.TVMensen.TVPolitiek.TVVoertuig.TV
- Geloof.TVMode.TVReis.TVVoetbal.TV
- Gezondheid.TVMuziek.TVSerie.TVWeer.TV
- Informatief.TVNatuur.TVSpeelfilm.TVWoon.TV
Mijn Maria - Alle afleveringen
Voor Herman Finkers is ze als de milde moeder die vlekken met een 30 graden-wasje laat verdwijnen. Maar wat valt er nog meer over haar te zeggen?
Wilfred Kemp spreekt met actrice Joke Bruijs in de Laurenitus- en Elisabethkathedraal in Rotterdam. Joke steekt nog altijd vaak een kaars aan bij Maria. 'Voor mensen die zijn overleden, in de eerste plaats mijn ouders, daarnaast voor vrienden en bekenden die het minder hebben.' Zelf heeft ze altijd meer gehad met Maria dan met Jezus, ook tijdens haar jaren op de katholieke basisschool. 'Zo'n beeld van Maria met dat kleine kind Jezus op schoot, dat deed me wel wat. Het gaf toch een gevoel van geborgenheid.' Zelf is ze vernoemd naar haar oma's (Joke Maria): 'Ik vind Maria als naam ook erg mooi. Ik ben er echt trots op.' Bij haar ouders thuis was haar vader katholieker dan haar moeder, ook al kende ze bij haar thuis geen dwang om naar de kerk te gaan. 'Dat hoefde van mijn vader niet. Het geloof was 'normaal' bespreekbaar, zonder bekrompen te zijn. Misschien dat ik er daarom met goede herinneringen aan terugdenk. Het was toch ook vooral gezellig, mijn katholieke jeugd. Veel gezelliger in ieder geval dan de openbare school waar ik later heenging.' Bij haar tweede huwelijk trouwde Joke bewust voor de kerk. 'Dat gaf toch een andere dimensie aan die dag en aan mijn huwelijk.' Toch zou ze zichzelf niet als gelovig kwalificeren. 'Maar', zegt ze, 'zoals mijn moeder altijd zei: het kan zeker geen kwaad.'
Annemiek Schrijver spreekt met columnist/presentator Jac. Goderie in de Vredeskerk te Amsterdam. 'Mijn moeder heet Maria, dat is letterlijk waar ik aan denk als ik aan Maria denk. Ikzelf heet ook Maria, dat is mijn derde naam. Belachelijk eigenlijk, dat je als jongen Maria word genoemd. Dat was normaal in Tilburg.' Jac. Goderie heeft weinig met Maria, maar van het bedevaartsoord Lourdes was hij diep onder de indruk. 'De massaliteit was indrukwekkend en ook fraai. Een beeld daar van Maria emotioneerde me een beetje.'
Wilfred Kemp spreekt met schrijfster Nelleke Noordervliet in de Laurentiuskathedraal te Rotterdam. Nelleke is in het naoorlogse Rotterdam gedoopt in de Sint Barbarakerk en daar opgedragen aan Maria. Deze kerk was zo kil en koud dat ze als baby bronchitis heeft opgelopen en daar bijna aan is overleden. 'Maar misschien heeft Maria mij er ook wel weer bovenop geholpen.' Maria was altijd onderdeel van haar jeugd en haar opvoeding. Wanneer ze naar Lourdes gaat is ze verbaast over de aantallen mensen en hoe de stad zowel heilig als hoer is. 'Dat is typisch katholiek.' Mariabeelden doen Nelleke aan vroeger denken, aan haar jeugd. 'Maar het beeld van haar klopt niet. Het is geen Jiddische mama die in de kerken staat. En ze kijkt altijd zo devoot. Dat vind ik jammer.'
CDA-politica Mona Keijzer heeft jarenlang niets met Maria: bij haar thuis is het een gewoonte, maar zelfs die moet van ver komen. Geboren in 1968 hoeft ze van haar ouders niet aan alle kerkelijke verplichtingen te voldoen. 'Het' hoort erbij, en Maria ook. Totdat ze bij haar huwelijk in de Vincentiuskerk opeens knielend voor Maria zit. Voor haar niet eens zozeer om voor kinderen te bidden (zoals de mores is), maar zij ervaart er opeens iets van Maria's zeggingskracht. Als ze zelf moeder is, wordt Maria echt een bron van troost. Dat heeft ook met het ouder worden te maken. 'Wanneer je ouder wordt en kinderen krijgt wordt je opeens met verlies geconfronteerd, of in ieder geval met de mogelijkheid daarvan. Dat heeft me doen inzien dat Maria er is voor ons; als troosteres, als moeder. Daarbij hebben ze in de kerk nooit de lelijkste vrouwen als Maria gekozen, en esthetiek kan ook troostrijk zijn.' Ook zij ervaart Maria als iets bijzonders in Volendam: 'In Volendam houden we erg veel van elkaar, maar we spreken dat nooit uit. Maria is dan voor ons echt een uitlaatklep'.
De Brabantse troubadour Gerard van Maasakkers heeft nog steeds veel met Maria. De Mariadevotie is hem met de paplepel ingegeven. In huize Maasakkers werden vroeger aan de lopende band Marialiedjes gezongen. Inmiddels heeft Gerard weinig tot niets meer met de katholieke kerk als geloofsinstituut. Maar Mariaverering blijft voor hem een belangrijk thema in leven en werk.
Voor Herman Finkers is Maria als de milde moeder die vlekken met een 30 gradenwasje laat verdwijnen. Maar wat valt er nog meer over haar te zeggen?
Annemiek Schrijver spreekt met acteur/zanger Frank Sanders in de Vredeskerk te Amsterdam. Frank Sanders komt uit een reformatorisch gezin, waar Maria geen grote rol speelde. In eerste instantie had hij zelf weinig met het geloof, maar toen hij trouwde met Jos Brink werd zijn interesse weer aangewakkerd. Maria stond soms in de preken van Jos centraal. Maria geeft troost, volgens Frank, en in deze tijd kunnen we dat goed gebruiken.
Wilfred Kemp spreekt met jazzzangeres Ntjam Rosie in de Laurentiuskathedraal in Rotterdam. Rosie groeide tot haar negende jaar op in haar geboorteland Kameroen, hierna emigreerde ze naar Nederland. Ze gaat regelmatig naar een pinkstergemeente, waar Maria geen grote rol speelt. 'Dat staat volgens mij niet op de preekagenda. Het is niet echt een hip onderwerp.' Jezus staat voor Rosie centraal in haar geloof, maar het is niet zo dat Maria totaal onbelangrijk is. Ze vind het wel iets hebben, het fascineert haar. 'Ik vind het mooi als er preken over haar gaan. Ze was superjong toen ze zwanger werd.' Als kind is Rosie erg vrij opgevoed, ook als het om geloof gaat. Haar oma was protestants, haar opa katholiek. Ze mocht in Kameroen kiezen met wie ze meeging naar de kerk. Dan ging ze met haar opa mee, omdat er in de katholieke kerk de meeste muziek werd gespeeld. Ze heeft dan ook vrij weinig met kerklabels, want de katholieke kerk van haar opa lijkt sprekend op de pinkstergemeente die ze nu bezoekt. 'Katholieken zien Maria ook anders dan protestanten, daar heb ik niets mee. Sommige mensen vallen haar ook aan. Voor mij is Maria iemand uit de Bijbel om wie je niet heen kunt. Ik ken haar al mijn hele leven.'
Rot bewonderde Reve erg en merkte dat de schrijver altijd veel troost aan Maria heeft gehad. Dat wilde hij ook en zo begon de fascinatie. Hij ziet Maria als troosteres. Vandaar dat haar naam veelvuldig voorkomt in zijn liedjes en de cover siert van zijn cd 'Een zee van tranen'.
CDA-politica Mona Keijzer heeft jarenlang niets met Maria: bij haar thuis is het een gewoonte, maar zelfs die moet van ver komen. Geboren in 1968 hoeft ze van haar ouders niet aan alle kerkelijke verplichtingen te voldoen. 'Het' hoort erbij, en Maria ook. Totdat ze bij haar huwelijk in de Vincentiuskerk opeens knielend voor Maria zit. Voor haar niet eens zozeer om voor kinderen te bidden (zoals de mores is), maar zij ervaart er opeens iets van Maria's zeggingskracht. Als ze zelf moeder is, wordt Maria echt een bron van troost. Dat heeft ook met het ouder worden te maken. 'Wanneer je ouder wordt en kinderen krijgt wordt je opeens met verlies geconfronteerd, of in ieder geval met de mogelijkheid daarvan. Dat heeft me doen inzien dat Maria er voor ons is: als troosteres, als moeder. Daarbij hebben ze in de kerk nooit de lelijkste vrouwen als Maria gekozen, en esthetiek kan ook troostrijk zijn.' Ook zij ervaart Maria als iets bijzonders in Volendam: 'In Volendam houden we erg veel van elkaar, maar we spreken dat nooit uit. Maria is dan voor ons echt een uitlaatklep.'
Nederlanders vertellen aan Roderick Vonhögen hun persoonlijke verhaal over Maria in Heiloo.
Vlak voor kerst spreekt Annemiek Schrijver met vakbondsbestuurder Agnes Jongerius in Den Bosch. Ze is het geloof verloren, maar kan het niet laten bij iedere kerk die ze passeert toch kaarsjes te branden voor mensen bij wie ze stil wil staan. Zo ook bij haar ouders. 'Mijn ouders hebben het geloof tot het eind van hun leven echt als steun gehad. Op het ziekbed van mijn moeder heb ik eindeloos Mariagedichten voor haar voorgelezen. Ze was een groot Maria-fan.'
Wilfred Kemp in gesprek met M. Siers-Snijders en de hulpkoster J. Heerink van de Plechelmuskerk te Rossum over Maria. Wat betekent zij voor de mensen en hoe belangrijk is Maria nog?
De Brabantse troubadour Gerard van Maasakkers heeft nog steeds veel met Maria. De Mariadevotie is hem met de paplepel ingegeven. In huize Maasakkers werden vroeger aan de lopende band Maria-liedjes gezongen. Inmiddels heeft Gerard weinig tot niets meer met de katholieke kerk als geloofsinstituut. Maar Mariaverering blijft voor hem een belangrijk thema in leven en werk.
Wilfred Kemp spreekt met jazzzangeres Ntjam Rosie in de Laurentiuskathedraal in Rotterdam. Rosie groeide tot haar negende jaar op in haar geboorteland Kameroen, hierna emigreerde ze naar Nederland. Ze gaat regelmatig naar een Pinkstergemeente, waar Maria geen grote rol speelt. 'Dat staat volgens mij niet op de preekagenda. Het is niet echt een hip onderwerp.' Jezus staat voor Rosie centraal in haar geloof, maar het is niet zo dat Maria totaal onbelangrijk is. Ze vind het wel iets hebben, het fascineert haar. 'Ik vind het mooi als er preken over haar gaan. Ze was super jong toen ze zwanger werd.' Als kind is Rosie erg vrij opgevoed, ook als het om geloof gaat. Haar oma was protestants, haar opa katholiek. Ze mocht in Kameroen kiezen met wie ze mee naar de kerk ging. Dan ging ze met haar opa mee, waar de meeste muziek werd gespeeld. Ze heeft dan ook vrij weinig met kerk-labels, want de katholieke kerk van haar opa lijkt sprekend op de pinkstergemeente die ze nu bezoekt. 'Katholieken zien Maria ook anders dan protestanten, daar heb ik niets mee. Sommige mensen vallen haar ook aan. Voor mij is Maria iemand uit de Bijbel waar je niet omheen kunt. Ik ken haar al mijn hele leven.'
Wilfred Kemp spreekt met predikant Dick Couvée in de Pauluskerk te Rotterdam. Deze kerk komt op voor vluchtelingen, verslaafden, dak- en thuislozen. Mensen kunnen bij de kerk terecht voor medische en juridische hulp en voor een zinvolle dagbesteding bij een fietsenmaker, houtbewerkingsplaats of lunchroom. Maar wat heeft predikant Couvée met Maria? 'Maria moest zich inzetten voor iets dat groter was dan haarzelf. Die ontvankelijkheid is mooi. Wij doen dat eigenlijk ook.' Van huis uit is Couvée gereformeerd synodaal, waar Mariaverering alleen naar voren kwam in de negatieve zin van het woord. 'Misschien hebben de rooms-katholieken het in dat opzicht wel beter begrepen, dat je Maria als moeder nodig hebt naast God als een vader.'
Annemiek Schrijver spreekt met columnist/presentator Jac. Goderie in de Vredeskerk te Amsterdam. 'Mijn moeder heet Maria, dat is letterlijk waar ik aan denk als ik aan Maria denk. Ikzelf heet ook Maria, dat is mijn derde naam. Belachelijk eigenlijk, dat je als jongen Maria word genoemd. Dat was normaal in Tilburg.' Jac. Goderie heeft weinig met Maria, maar van het bedevaartsoord Lourdes was hij diep onder de indruk. 'De massaliteit was indrukwekkend en ook fraai. Een beeld daar van Maria emotioneerde me een beetje.'
Annemiek Schrijver spreekt met schrijver/dichter Karel Eykman in de Vredeskerk te Amsterdam. 'Ik ben veel te protestants om iets met Maria te hebben.' Karel Eykman komt uit een hervormd nest en heeft moeite met Mariaverering. 'Die beeldjes zijn altijd zo lief en schattig. Daar word ik een beetje zenuwachtig van. Ik weet niet goed hoe dat komt, ik heb een zekere voorkeur voor eigenzinnige types. Ik heb ook een hele kast vol boeken van eigenzinnige schrijfsters. Dat zijn leuke Maria's.' Karel grijpt, als het om Maria gaat, terug naar de Bijbel zelf. Hij citeert Lucas 2, de lofzang van Maria. 'Die lofzang is prachtig. Maria zingt: 'Ik geef de eer aan God. Hij koos mij uit'. 'Trotste mensen jaagt hij weg, gewone mensen kiest hij uit. Maria is geen lief meisje, ze is een solidair wijf. Een suikerzoete Maria past niet.' Karel heeft zelf een gedicht geschreven over de lofzang van Maria en leest dit voor in de uitzending.
Annemiek Schrijver spreekt met acteur/zanger Frank Sanders in de Vredeskerk te Amsterdam. Frank Sanders komt uit een reformatorisch gezin, waar Maria geen grote rol speelde. In eerste instantie had hij zelf weinig met het geloof, maar toen hij trouwde met Jos Brink werd zijn interesse weer aangewakkerd. Maria stond soms in de preken van Jos centraal. Maria geeft troost, volgens Frank, en in deze tijd kunnen we dat goed gebruiken.
Roderick Vonhögen spreekt met zangeres Pearl Jozefzoon op de Maria-tentoonstelling in het Museum Catharijneconvent te Utrecht. Pearl Jozefzoon, bekend van The Voice of Holland, groeide op in een pinkstergemeente. 'Daar kwam Maria nooit aan bod. Het draaide vooral om God en Jezus. Dat is bij mij ook niet wezenlijk veranderd.' Een paar jaar geleden hoorde ze op de radio het lied 'Breath of heaven', een lied dat gaat over Maria. 'Dat is fraai,' dacht ik, 'en het paste goed bij mijn stem. Dus ik zette het op mijn setlist. Maar pas toen ik zelf in verwachting was, ging ik het lied goed begrijpen. Het gaat over Maria en wat ze voelt en meemaakt tijdens haar zwangerschap: de hoop, de angst, de vlucht om haar kind te beschermen. Dat herkende ik als moeder meteen. Daarmee is Maria een stuk dichterbij gekomen.' Inmiddels is het lied vaste prik met Kerst. 'Linksom of rechtsom: ik moét dat lied zingen in die tijd. Anders klopt het gewoon niet.'
Ttelevisiemaker Hella van der Wijst in gesprek met Roderick Vonhögen op de Maria-tentoonstelling in het Museum Catharijneconvent te Utrecht. Van der Wijst heeft vrij weinig met Maria in haar dagelijks leven, maar wel via haar oma die zittend in haar stoel in het bejaardenhuis de rozenkrans bad. Dat was letterlijk een houvast voor haar. 'Ik zal nooit vergeten die keer dat we bij haar op bezoek waren nadat onze buurvrouw van 39 jaar plotseling was overleden aan een hersenbloeding. Oma zei letterlijk: Waarom komt Onze Lieve Heer mij niet halen? Ze prevelde haar gebedjes van de rozenkrans trouw de hele dag door, het gaf haar een soort van zin aan het leven die ze al een tijdje kwijt was.'
Roderick Vonhögen spreekt met zanger Henk Westbroek op de Maria-tentoonstelling in het Museum Catharijneconvent te Utrecht. Voor Henk Westbroek (64) staat Maria symbool voor de hoop. Westbroek: 'In Rome, mijn lievelingsstad, kan ik geen kerk voorbijlopen of ik steek een kaars op bij Maria: voor mijn kinderen, mijn familie, voor een einde aan een oorlog, voor een heleboel zaken eigenlijk. En bij mij thuis hangen twee middeleeuwse schilderijen van Maria aan de muur. Geloof heeft prachtige kunst voortgebracht.' Zelf is hij volstrekt atheïstisch opgevoed. 'Mijn vader vond priesters en dominees parasieten.' Dat hij zelf niet gelooft in God noemt Westbroek 'een wrange constatering', maar de persoon van Maria staat bij hem voor schoonheid en eeuwigheidswaarde. 'Kijk naar de foto op Instagram van een zwangere Beyoncé: dat is een moderne variant op Maria. Het is de blijvende hoop op licht en leven.' Zelf herkent Westbroek zich erg in de persoon van Gerard Reve: 'Dat was natuurlijk ook een merkwaardige katholiek. Maar wat de kunst en de schoonheid aangaat, begreep Reve het als geen ander. Ook dát is geloof. Ook dát is Maria. En laten we eerlijk zijn: de katholieke kerk heeft betere kunst voortgebracht dan pakweg het communisme of socialisme.'
Op de Maria-tentoonstelling in het Museum Catharijneconvent te Utrecht spreekt Roderick Vonhögen met schrijfster Rosita Steenbeek. Steenbeek komt uit een hervormd domineesmilieu waarin Maria nauwelijks een rol speelde. In haar jeugd speelde haar moeder de rol van Maria voor een kerkelijk theaterstuk: dat was toen een bijzonderheid voor een domineesvrouw. Rosita vond Maria altijd een beetje een vreemde rol hebben in de kerk en in de Bijbel: Maria moest haar mond houden, leek het wel. Steenbeek is Maria pas later gaan waarderen, na haar verhuizing naar Rome. Toen is ze in gaan zien dat Maria staat voor sereniteit en acceptatie: ze maakt het moeilijkste mee wat een mens kan overkomen en toch houdt ze zich staande. Dat heeft ze zelf ook in haar eigen leven ondervonden: acceptatie na tegenslag, bijvoorbeeld na haar hersenbloeding op haar dertiende, het overlijden van haar vader en van haar hartsvriendin. In Rome komt ze Maria overal tegen: bijvoorbeeld bij de viering van de Maria van de Sneeuw in de Maria Maggiore, waarbij witte rozenblaadjes uit een luikje in het dak van de kerk over de kerkgangers worden uitgestort (een verwijzing naar dat Maria het in de zomer liet sneeuwen op de plaats waar de kerk moest verrijzen).
Bij het schrijven van een Marialied voor kinderen kwam een soort ommekeer en hield ze zich weer bezig met haar wortels en met de betekenis van Maria in haar leven. Ze roept Maria niet aan, maar ze is wel een voorbeeld voor haar van een krachtige vrouw. Met Maria is voor Elly ook de schoonheid en de poëzie weer terug in het geloof. Maria veranderde haar beeld van God: die kan ze nu ook als moeder zien. Sinds drie jaar speelt Elly mee in het theater-muziekstuk 'De Mariamonologen'.
Maria is in het leven van pastoor Berkhout een constante factor: het is de moeder van Jezus. Hij vindt ook niet dat je dat moet uitspelen tegen elkaar, dat het zou afleiden van Jezus of juist er naartoe. Maria is Maria, punt. Zij staat voor het vrouwelijk van geloof en kerk, daar waar protestanten alleen maar de vaderfiguur hebben. Daarom hielp de vrouwelijke kant van Maria Berkhout ook erg in zijn pastoraat. Volgens hem is Volendam erg 'Maria-minded': 'Volendammers uiten zich moeilijk over persoonlijke zaken, maar bij Maria kunnen ze dat nu juist wél. Dat hoor je terug in hun gebeden en in de kaarsen de ze branden. En dat merkte je bij de bedevaarten naar Lourdes die ik organiseerde voor slachtoffers van de cafébrand. Dat vonden mensen heel waardevol. Maria begreep hen, begreep hun verdriet.'
